Familiar Touch

Tachtig is ze, maar met haar koppie is nog helemaal niks mis. Dat vindt Ruth, die haar weg probeert te vinden in haar nieuwe woonomgeving. Ze heeft haar vertrouwde huis verlaten. Maar haar nieuwe huis is gevuld met onbekende mensen, de regels zijn niet te begrijpen, net als de gewoontes.

Het is dan ook geen gewoon ander huis, maar een woonhuis voor senioren, specifieker: een verzorgingshuis voor mensen met (beginnende) dementie. Ruth heeft zelf voor het wonen in dit huis gekozen, maar er beginnen gaten te vallen in haar geheugen, in de manier waarop haar hersens gewoonlijk functioneren.

Bij Ruth vertaalt zich dat in het gevoel dat ze op een plek zit waar ze eigenlijk helemaal niet thuishoort. Het is niet haar zoon die ze herkent als hij op bezoek komt, zij denkt dat het een aanbidder is. Het contact met de medebewoners en de verzorgers wordt door haar op een andere manier ingevuld. Ze kan niet meer teruggrijpen op haar vertrouwde leven, op haar werk als kok, die zelf haar ontbijt klaarmaakt in een zonnige keuken, die zelf haar leven invult.

Maar Ruth begint wel langzaam mee te draaien met haar omgeving. Ze accepteert de warmte en steun die die nieuwe omgeving haar biedt. Ze begint langzaam te aarden, met kleine stapjes verkent ze haar omgeving, terwijl haar blikveld tegelijk ook kleiner wordt.

Regisseur Sarah Friedland baseerde het verhaal van Familiar Touch op dat van haar eigen oma. Ze was het niet eens met de constatering van haar omgeving dat ‘oma er niet meer was’. In haar beleving uitte oma haar gevoelens en ervaringen alleen op een andere manier. Wat de film wel bijzonder maakt is dat deze in een Amerikaanse seniorengemeenschap werd opgenomen. Het zijn de bewoners zelf die figureerden in Familiar Touch.

Ruths verhaal wordt op een innemende manier verteld, soms ook grappig. Ja, het is een brein dat afbrokkelt maar Familiar Touch laat zien wat er nog wel voor waardevols overblijft als dat brein je in de steek laat. Op het filmfestival van Venetië leverde die aanpak Familiar Touch drie prijzen op: die van het beste debuut, beste regisseur en beste actrice.

Volkskrant (★★★★): 'Op fraaie wijze legt Familiar Touch de nadruk op wat er nog wel is, niet op wat verloren gaat.'
‍NRC  (★★★★): 'een van de zeldzame films die een middenweg vinden tussen bangmakerij en rozengeur.'
Trouw (★★★★): 'laat zien hoe je met dementie nog kunt genieten van het leven'
De Morgen  (★★★):  'prachtige choreografie van een mentale aftakeling'

‍